1 Nisan 2015 Çarşamba

Öksürük

Sponsorlu Bağlantılar:

ÖKSÜRÜK

Öksürük solunum yolu hastalıkların­da en  fazla görülmekte olan belirtilerden  bir tanesidir­­. Solunum yollarına giren  yabancı cisimleri veya içeride meydana gelen  bronş salgısı, balgam, kan ve benzeri patolojik maddeleri dışarı atmak için bir refleks şeklinde ortaya çıkmakta­dır­­.  Şiddetli bir soluk vermeyle beraber gırtlağın kapanmasına imkan veren  ses telleri­nin kasılmasın­dan olmakta­dır­­.  Göğüs kasları­nın bu sıradaki ani kasılmasına karın kasları da eşlik eder­. Soluk borusunun içerisindeki basıncın yükselme­si gırtlağı açılmaya zorlar ve zorlanan gırtlaktaki ses telleri­nin titreşimi tipik öksürük sesi­nin çıkı­şına neden  o­lur­.Öksürük solunum yolları­nın herhangi bir bölümünün uyarılmasıyla gelişmekte olan bir refleks olmaz­. Örneğin, akciğer hava kesecikleri­nin (alveol) duvarı uyarıldığın­da insan öksürmez­. Öksürük öncelikli olarak gırtlak, soluk borusu ve bronşların bir bölümün­den  kaynaklanır­­.

Zatürree gibi bir akciğer hastalığın­da balgam bronşlara ulaşmadıkça öksürük görülmemektedir­­. Akciğer zarı (plevra) hastalıklarında, örneğin plörezideyse inatçı bir öksürük bulunur­. Solunum yolların­da gerçek bir hastalık olmadan da histeri ve psikolojik gerginliğe bağlı, sinirsel öksürük görüle­bilmektedir­­.

ÖKSÜRÜĞÜN TÜRLERİ

Kuru öksürük: Balgam çıkmaz­. Gırtlak, soluk borusu ve bronş iltihaplarında, akciğer zarı hastalıklarında, veremin başlangıç süreci boyunca görülmekte olan öksürük türüne örnektir­­. Gülhatmi, izlan­da likeni, ciğerotu, ebegümeci ve sinir otu gibi bitkiler öksürük gidermek amaç­lı kullanıla­bilir­­.

Balgamlı öksürük: Değişik miktarlar­da da olsa balgam her zaman bulunur­. Fakat hastanın küçük çocuk, yaşlı ve benzeri olma­sı gibi haller­de öksürükle dışarı çıkartılamaz, yutulur­. Kekik, anason, ökaliptus ve nane içeren  ilaçlar fayda vermekte­dir­­. Bunlar solunum yollarını dezenfekte eder­. Öksürüğün yumuşatılmasın­da bu gibi bitkilerin karışımın­dan el­de edilen  merhemlerin göğüs ve sırta sürülüşü de fayda vermekte­dir­­.

Nöbet halinde öksürük: Derin ve gürültülü bir soluk alma ile kesilen, arka arkaya şiddetli öksürüklerden  olmakta­dır­­.  Karakteristik olarak boğmacada görülür, ama bronş mukozası­nın zedelendiği haller­de veya solunum yollarına yabancı cisimler kaçtığın­da da meydana gele­bilir­­.

Havlar gibi öksürük: Öksürük kuru ve hastanın sesi kısıktır­­. Larenjit, difteri ve benzeri hastalıklar­dan kaynaklı ses telleri iltihabında, öncelikli olarak de küçük çocuklar­da akut gırtlak, soluk borusu ve bronş iltihabın­da görülmekte­dir­­.

İki tonlu öksürük: Farklı tonlar­da iki sesin birleşmesiyle ortaya çıkmakta­dır­­.  Seslerin biri gırtlakta ses telleri düzeyinde, öbürü soluk borusu ve bronşlar­da olmakta­dır­­.

Kısık öksürük: Çok huzursuz­luk vermekte­dir­­. Gırtlakta tümör veya verem gibi ses telleri­nin ağır lezyonların­da görülmekte­dir­­.

Psikojenik öksürük: Kişi sinirlenince ya da heyecanlanınca belir­li olmakta­dır­­.

İnek öksürüğü: Ses telleri felci ya da solunum kasları zayıflığın­da ortaya çıkmakta­dır­­.  İnekler­de rastlandığı gibi, şiddeti fazla olmayan, güçsüz bir öksürüktür­.

Metalik öksürük: Ana nefes borusunu ve büyük bronşları alakadar edici hastalıklar­da yüksek tonda, metalik tınılı bir öksürüktür­.

Boğmaca öksürüğü: Ani, kuvvetli, tekrar eden öksürük krizleridir­­. Bir günde 10* 25 kez tekrarlar­. Ağır vakalar­da boyun damarların­da genişleme, gözler­de dışarıya doğru fırlama, morarma görüle­bilmektedir­­. Öksürük krizi nihayetinde ötme biçimin­de tipik bir ses duyulur­.

Kusturucu öksürük: Şiddetli öksürük nöbetleri, kusma ile sona erer­. Bu duruma çocuklar­da genel­de rastlanır Bu tür kusmaların mide hastalıklarıyla hiç bir ilgisi bulun­maz­.

İdrar kaçırtan öksürük: Daha çok, ileri yaşlardaki kronik astımlı hanımlar­da görülmekte­dir­­. Hasta, öksürükten  çok idrar kaçırmaktan şikayetçi olduğu hal­de bunu doktora söylemeye çekinir­­.

Sigara öksürüğü: Sigara içenlerdeki öksürük bronş tahrişi­nin bir belirtisidir­­. Bu hastalar için iyi olası­lık yeni başlayan bir kronik bronşit, kötü olası­lık ise bronş kanseridir­­.

Gece öksürüğü: Gece hastayı uykusun­dan kaldıran öksürüğe sol kalp yetersizliğinde, astım hastalığında, geniz akıntısı bulunanlar­da ve reflüde rastlanmaktadır.

Yemek öksürüğü: Öksürüğün yemeklerle bir ilişkisi varsa, mide fıtığı, yemek borusu iltihabı ve mide hastalıkları akla gelmelidir­­.

Gıcık biçimin­de öksürük: Daha çok üst solunum yolları hastalıkların­da rastlanan, boğaza bir şey yapışmış da onu atmak isteme çabasını gösteren  öksürük türü­dür­.

ÖKSÜRÜK İHMAL EDİLMEMELİ

Hafif halsizlik ve kuru öksürük genel olarak üst solunum yolu enfeksiyonlarına işaret eder­. Balgamlı ve sık oluyorsa, buna ateş de ekleniyorsa zatürreenin işareti ola­bilir­­. Öksürüğün adın­dan dışarı atılan balgamın rengi, hastalığın gidişatın­da baz alınacak temel etkenlerdendir­­. Balgam rengi beyazdan sarı ve yeşil renge dönüyorsa hastalık ağırlaşıyor manasına gelmektedir­­. Bun­dan dolayı öksürüğün gelişimi, şekli ve sıklığı mutlak suretle takip etmek gerekir­­.

ÖKSÜRÜĞÜN TEDAVİSİ

ÖKSÜRÜK tedavisi, bağlı olduğu hastalığa yönelik olmalıdır­­.  Öksürüklerin büyük bölümü şikayete yönelik ilaçlarla tedavi edilmektedir­­. Az sayıda olanı antibiyotik tedavisine gereksinim duymakta­dır­­.  Kuru öksürük, hava kirliliği ya da sigara gibi tahriş sebep­leri yok edildiği zaman birçoğu kez kesilir­­. Havanın nemlendirilmesiyle beraber öksürük büyük oran­da azalmakta­dır­­.  Enfeksiyon varsa, antibiyotikler yardımı i­le tedavi etmek gerekir­­. Astıma bağlı öksürük ise antibiyotiğe yanıt vermemektedir­­. Bu hastalar için fısfıs ve alerji ilaçları önerilmektedir­­. Alerjili kişi­lerin dörtte bir tanesinde reflü bulunur­. Reflü tespit edilip tedaviye rağmen  gece öksürükleri olan kişilere akşam yemekleri­ni az ve erken  yeme­si önerilmektedir­­. Bu kişiler mutlak suretle yüksek yastıkla yatmalıdırlar­. Kalp yetmezliği nedeniy­le tedavi gören  hastalar ise gece öksürükleri var ­ise bunu doktorlarına anlatmalıdır­­.  Bu öksürükler tedavi yetersizliği­nin veya hastalığın ağırlaştığı­nın ifadesi ola­bilir­­.

ÖKSÜRÜK NASIL GEÇER

Öksürüğün tedavisi bağlı olduğu hastalığa yönelik olmalıdır­­.  Kuru öksürük, hava kirliliği ya da sigara gibi tahriş sebep­leri yok edildiği zaman birçoğu kez kesilir­­. Güzel bir havalandır­ma ve havanın nemlendirilmesiyle beraber öksürük büyük oran­da azalmakta­dır­­. Enfeksiyon kapılmış ise bu öksürük, antibiyotikler yardımı i­le tedavi etmek gerekir­­. Enfeksi­yonlar­dan kaynaklı olan öksürükler, pisliklerin akciğerler­de birikmeme­si için, kesilmeyip, tersine, desteklenir­­.

İlgili aramalar: öksürük, öksürük nedir, öksürüğün nedenleri, öksürüğün tedavisi, öksürük nasıl geçer, öksürüğün türleri, öksürük çeşitleri